गोळ्याची आमटी हा एक मराठी पारंपारिक पदार्थ आहे. रोज तिच तिच डाळीची आमटी खाऊन कंटाळा येतो, पण रोजच्या जेवणात एक पातळ पदार्थ लागतोच. तेव्हा ही आमटी करायला हरकत नाही. साहीत्य व कृती पहा -

साहीत्य :-

* चणा ङाळीच पीठ 1 वाटी
* धना-जिरा पावडर 1 टीस्पून
* गोडा मसाला 1/2 टीस्पून
* मीठ चवीनुसार
* मिरची-लसूण पेस्ट 1/2 टीस्पून
* हळद हींग
* सोडा चिमूटभर
* पाणी गरजेनूसार

आमटी साहीत्य
* तेल 2 टेस्पून
* मोहरी,हीग,हळद
* कङीपत्ता
* सुक खोबरे व जीरे कुटून 1 टेस्पून
* चिंचेचा कोळ 1 टेस्पून
* गूळ सुपारी इतका एक खडा
* धना-जिरा पावडर 1 टीस्पून
* गोडा मसाला 1/2 चमचा
* लाल मिरची पावङर 1 टीस्पून
* मीठ चवीनूसार
* पाणी 5-6 वाट्या ( कमी-जास्त घेऊ शकता)
* कोथंबिर

कृती :-

प्रथम डाळीचे पीठ एका बाउलमधे घ्या.त्यामधे  वर गोळ्यासाठी दिलेले सर्व साहीत्य घाला व हाताने एकत्र करा. आता गरजेइतके म्हणजे गोळे करता येतील इतपत पाणी घालून घट्टसर भिजवून पंधरा मिनिट ठेवून द्या .तोपर्यत आमटीची तयारी करावी.

एका पातेल्यात तेल गरम करा. तापल्यावर त्यामधे हिंग मोहरी  हळद घालून फोडणी करा.कडीपत्ता टाका व पाणी घाला. आता त्यामधे वर आमटीसाठी दिलेले सर्व साहीत्य घाला व उकळी येऊ दे.

आता  आधि भिजवून ठेवलेल्या पीठाचे लहान-लहान गोळे तयार करा व उकळत्या  आमटीमधे सोडा व चांगले शिजू द्या . पाच मिनिटात शिजतात. आता जर आमटी फार पातळ वाटली तर, एक लहान चमचा डाळीचे पीठ पाण्यात कालवून आमटीत घाला व एक उकळी काढा.

गरमा-गरम गोळ्याची आमटी वरून कोथंबिर घाला व भात किवा पोळीसोबत वाढा.

आपल्या प्रतिसादाने नविन गोष्टी करण्यास प्रेरणा मिळते. आपल्या मौल्यवान सूचना व अभिप्राय, आम्हाला ज़रूर द्या.

या मोठ्या आवळ्यांना 'डोंगरी आवळा' सुध्दा म्हणतात. आवळा हे तुरट, आंबट चवीचे, हिवाळ्यात येणारे हिरव्या रंगाचे फळ आहे. व्हिटॅमिन "सी'चा सर्वोत्तम स्रोत म्हणून आवळ्याकडे पाहीले जाते. आवळ्याची विशेषतः ही की आवळा शिजवला तरीसुद्धा त्यातील "सी' व्हिटॅमिन नष्ट होत नाही. शिवाय आवळा त्वचेसाठी उत्तम असतो, कांती सुधरवतो, केसांसाठी चांगला असतो, डोळ्यांसाठी उपयोगी असतो. आवळ्याचे फळ तर मुख्यत्वे औषधात वापरले जातेच, पण आवळ्याच्या बियासुद्धा औषधी गुणांच्या असतात. अशा या गुणी आवळ्याचे लोणचे, चटणी, मुरांबा, आवळकाठी, सुपारी , सरबत इत्यादी अनेक पदार्थ केले जातात. सिझनमधे जितका जास्त खाता येईल तेवढा निरनिराळ्या प्रकारानी खाऊन घ्यावा. आज मी ताजे-ताजे लगेच खाता येण्यासारखे लोणचे केले.कसे पहा.

साहीत्य :-

* आवळे मध्यम आकाराचे 8-10 नग
   (250 ग्रॅम)
* मोहरी डाळ 2 टेस्पून
* मेथी दाणे पाव टीस्पून
* हळद अर्धा टीस्पून
* लाल मिरची पूड अर्धा टीस्पून
* मीठ 6 टीस्पून किवा चवीनुसार
* हिंग पाव टीस्पून
* मोहरी अर्धा टीस्पून
* तेल 2-3 टेस्पून
* पाणी अर्धी वाटी

कृती --

प्रथम आवळे धुवून-पुसून साधारण चपट्या अर्ध चंद्राकृती फोडी कराव्यात. मीठ, हळद व मिरची पूड घालून एका बाऊलमधे ठेवा.

आता मोहरीडाळ मिक्सरवर बारीक करा व त्यातच  पाणी घाला. नाकाला झिणझिण्या येईपर्यत (अंदाजे पांच मि.) घुसळावे व चिरलेल्या फोडीवर घालावी. मेथीदाणेपण तेलात तळून बारीक पूड करून घाला. सर्व व्यवस्थित कालवावे.

नंतर लहान कढल्यात तेल गरम करून हिंग, मोहरीची खमंग फोडणी करावी व थंड करून तयार केलेल्या लोणच्यावर घालावी व परत एकदा नीट हलवावे. लोणचे तयार !

ताजे-ताजे थोडे आंबट, थोडे तूरट चवीचे करकरीत लोणचे जेवणाची लज्जत वाढवते. तोंडाची रूची वाढवते. व हे लोणचे करकरीत खाण्यातच मजा येते

टीप : हे लोणचे फ्रीजमधे ठेवून खाल्यास आठ ते दहा दिवस टिकते. बाहेर फोडी मऊ पडतात व रंगही काळवंडतो. चवीत फरक पडत नाही.

तसेच जर जास्त प्रमाणात आवळे असतील  व बर्षभरासाठी करायचे असेल तर फक्त पाणी घालू नये.बाकी सर्व कृती सारखीच.

आपल्या प्रतिसादाने नविन गोष्टी करण्यास प्रेरणा मिळते. आपल्या मौल्यवान सूचना व अभिप्राय, आम्हाला ज़रूर द्या.

आपण नेहमीच दुधी ,कोबी ,बटाटा अशा भाज्याचे 'कोफ्ता करी' बनवतो. आज थोडी वेगळ्या प्रकारची ''पालक कोफ्ता करी'' आपण बनवू. रीच अॅन्ड हेल्दी !

साहीत्य :-
कोफ्ता साठी
--------- -
* पालक बारीक चिरून 2-3 वाट्या
* डाळीचे पिठ 1 वाटी
* हिरवी मिरची पेस्ट 1 टीस्पून
* आलं एक इंच बारीक चिरून
* मीठ चवीला
* हिंग चिमूटभर
* हळद
* धना-जिरा पावडर 1 टीस्पून
* पाणी गरजेनूसार

करी साठी
---------
* लाल पिकलेले टोमॅटो  2 नग
* काजू  8-10
* शेंगदाणे 1 टेस्पून
* कादा बारीक चिरून मध्यम आकाराचा 1 नग
* आलं-लसंण पेस्ट अर्धा टीस्पून
* लाल मिरचीपूड 1 टीस्पून
* हळद पूड अर्धा टीस्पून
* धना-जिरा पावडर 1टीस्पून
* गरम मसाला 1टीस्पून
* मीठ चवीनूसार
* जीरे 1/2 टीस्पून
* तेल 4 टेस्पून
* पाणी गरजेनुसार

कृती :-

कोफ्ता
------
सर्वात आधी  एका बाऊलमधे डाळीचे पीठ घ्या. आता त्या पिठा मधे चिरलेला पालक व वर सांगितलेले इतर सर्व साहीत्य मिसळा. बघत- बघत पाणी घाला व घट्टसरच असे भजी सारखे पीठ भिजवा.

नंतर ओवन सेफ ट्रेला तेलाचा हात लावून, त्यामधे लहान - लहान चपटे गोळे करून ठेवा.
आता तो ट्रे मायक्रोवेव्ह ओवनला  हाय टेप. ला 4 मि. ठेवून द्या. तोपर्यत करीची तयारी करू. कोफ्ते तयार झाले की हाताला न चिकटता एकदम खुटखूटीत होतात.

करी
-----
पॅनमधे तेल गरम करत ठेवा. तोपर्यंत काजू, शेंगदाणे व टोमॅटोची मिक्सरवर पेस्ट करून घ्या.

आता तापलेल्या तेलात जिरे तडतडवून घ्या. त्यावर कांदा टाका. कांदा परतत आला की आल-लसूण पेस्ट टाका व परता. आता टोमॅटो काजूची तयार केलेली पेस्ट घाला व परतत परतत हळद , मिरची पूड, धना-जीरा पावडर ,गरम मसाला व मीठ घाला. सर्व मिश्रण तेल सुटे पर्यंत परता व शेवटी आपल्या आवडी नुसार कमी- जास्त पाणी घाला. शक्यतो घट्टसरच असावी ग्रेव्ही.  खाण्यास चांगली लागते. एक उकळी येऊ दे.

शेवटी तयार कोफ्ते या गरम ग्रेव्ही मधे सोडा. पाच मिनिटाने गॅस बंद करा व गरमा-गरम 'पालक कोफ्ता करी' चपाती किवा फुलक्यां सोबत सर्व्ह करा.

टीप :- कोफ्ते भजी प्रमाणे तेलात तळून घेतले तरी चालतात.

आपल्या प्रतिसादाने नविन गोष्टी करण्यास प्रेरणा मिळते. आपल्या मौल्यवान सूचना व अभिप्राय, आम्हाला ज़रूर द्या.

मेथी भाजी  मस्त खमंग लागते व त्याचे विविध असंख्य प्रकार बनवता येतात. जसे की, जेवणात भाजी तर बनवतोच तीन-चार प्रकारानी पण इतर भजी, कटलेट, पराठे, पचडी विविध प्रकार सुध्दा बनविता येतात. आता बाजारात छान येतेय मेथी , तर विविध प्रकार करून भरपूर खा. आज मेथीची मस्त खुसखूषीत खमग पूर्या केल्या. साहीत्य व कृती पहा.

साहीत्य :-
* गव्हाचे पिठ 4 वाट्या
* मैदा अर्धी वाटी
* बारीक चिरलेली मेथी 2 वाट्या
* कसुरी मेथी 2 टेस्पून
* धना-जिरा पावडर 2 टीस्पून
* हळद पावडर 1/2 टीस्पून
* मिरची पावडर 2 टीस्पून
* मिठ चवीनुसार
* हींग चिमूटभर
* तिळ 2 टीस्पून
* तेल
* पाणी

कृती :-

प्रथम गव्हाचे पिठ एका खोलगट बाऊल मधे घेऊन,त्यामधे तिखट,मीठ,हींग, धना जिरा पावडर घालून कोरडेच एकत्र करावे.

नंतर दोन टेस्पून तेल कढईत तापत ठेवा. तेल तापले की त्यात तिळ, हळद टाका पाठोपाठ कसूरी मेथी घाला थोडी तळली की, आता चिरलेली हिरवी मेथी टाका. पाच मिनट परतावे.थोडी मऊ झाली की गरम असतानाच आधी एकत्र करून ठेवलेल्या कोरड्या पिठात मिसळा व हाताने नीट मिक्स करून घ्यावे.

आता पाणी घेऊन थोडे थोडे घालत घट्ट कणिक भिजवा व दहा मिनिट झाकून ठेवा.

दहा मिनिटानी कणिकेच्या थोड्या जाडसर पुर्या लाटून गरम येलात तळा. मस्त खमंग खुसखूषीत ,' मेथी पुरी' तयार ! नुसत्याच किवा नाष्टयात चटणी , लोणचे साॅस घेऊन खा. चविला खुप छान लागतात.

आपल्या प्रतिसादाने नविन गोष्टी करण्यास प्रेरणा मिळते. आपल्या मौल्यवान सूचना व अभिप्राय, आम्हाला ज़रूर द्या.